ستایش - پیش درآمد فصل اول کتاب فارسی سوم متوسطه دوره اول ( سوم راهنمایی )
ملِکا! ذکر تو گویم که تو پاکیِ و خدایی نروم جز به همان ره که توام راه نمایی- سنایی غزنوی
مَلِک: پادشاه ، صاحب ملک . ج . ملوک - ذکر: یاد کردن ، بیان کردن . یادآوری
خدا : 1 - آفرینندة جهان . 2 - مالک ، صاحب
شعر فوق، بیت آغازین یکی از غزلهای «سنایی» است.
معنی: پادشاها! ]برای آرامش درونم[ از تو یاد می کنم که پاکیزه و آفریننده ای و جز به آن راهی که تو نشانم می دهی، نمی روم. - ملک: مناداست و (ا) حرف ندا.
منادا: کلمه ای است که بعد یا قبل از حروف ندا قرار گرفته و مخاطب جمله ی وابسته به خود میشوند. منادا در شمار جمله ی کامل محسوب می شود و بیت فوق، شش جمله دارد: ملِکا! ذکر تو گویم که تو پاکیِ(پاک هستی) و خدایی (خدا هستی)/ نروم جز به همان ره که توام راه نمایی.
در سال گذشته خواندیم:« پاکا! ملکا! مُلکِ جانها از انِ توست و جمله دلها به فرمانِ تو». در این عبارت، «پاکا! ملکا!» هر دو منادا هستند. و (ا) پایانی کلمات، حرفِ نداست. منادا در حکم جمله ی کامل است.
مُلک: سرزمین
|
مَلِک: فرمانروا، پادشاه
|
مِلک: خانه و زمین
|
مَلَک: فرشته
|
شناخته ترین حروف ندا، عبارتند از: ای، یا، ا، ایا و ... . مثال: سعدیا! چون تو کجا نادره گفتاری هست؟ ...
تحمیدیه: به معنای حمد و ستایش خداوند و در اصطلاح عبارت است از مقدمه ای که در آغاز کتابها در ستایش خدا و برشمردن نعمات و صفات او آورده می شود.
دنباله در ادامه مطلب